Yunanca yazılmış olan bu papirüs, Roma İmparatoru Hadrianus’un MS 129/130’da bölgeye yaptığı ziyaretin ardından ve 132’de Bar Kokhba İsyanı’nın patlak vermesinden önce, Judea veya Arabistan eyaletindeki bir Romalı yetkilinin huzurunda yapılan adli bir duruşmanın tutanağıdır. Papirüs, aralarında Gadalias ve Saulos’un da bulunduğu, imparatorluk fiskusundan (imparator tarafından kontrol edilen hazine) kaçmak için kölelerin satışı ve azat edilmesiyle ilgili belgelerde sahtecilik yapmakla suçlanan bir dizi kişinin yargılanmasıyla ilgili duruşmanın gayri resmi bir kaydını içerir.

Söz konusu papirüs 1950’lerde Judean Çölü’ndeki Nahal Hever mağaralarından birinde keşfedildi. Başlangıçta Nabatean olarak yanlış sınıflandırılan belge, 2014 yılında İbrani Üniversitesi’nden Profesör Hannah Cotton Paltieltarafından yeniden keşfedilene kadar fark edilmedi. Artık Papyrus Cotton olarak adlandırılan papirüs 133 satırdan daha uzun, bu da onu Judean Çölü’nde şimdiye kadar bulunan en uzun Yunanca belge yapıyor.

Profesör Cotton Paltiel ve Avusturya Bilimler Akademisi, Viyana Üniversitesi ve İbrani Üniversitesi’nden meslektaşları, belgenin Bar Kokhba İsyanı’nın (MS 132-136) arifesinde Romalı yetkililer önünde görülen bir duruşma için savcıların notlarını temsil ettiğini ve adli duruşmanın kendisinin hızlı bir şekilde hazırlanmış bir transkriptini içerdiğini belirledi. Dil canlı ve doğrudan, bir savcı diğerine çeşitli kanıtların gücü hakkında tavsiyelerde bulunuyor ve itirazları tahmin etmek için strateji geliştiriyor.

Avusturya Bilimler Akademisi’nden Dr. Anna Dolganov “Bu papirüs olağanüstü çünkü Roma İmparatorluğu’nun bu bölgesindeki duruşma hazırlıklarına dair doğrudan bilgi veriyor” derken, İbrani Üniversitesi’nden Dr. Avner Ecker”Bu, İsa’nın duruşması dışında Yahudiye’den en iyi belgelenmiş Roma mahkemesi davası” diye ekledi. Papirüs, kabaca modern İsrail ve Ürdün’e karşılık gelen Yahudiye ve Arabistan’daki Roma eyaletlerinde sahtecilik, vergi kaçakçılığı ve kölelerin hileli satışı ve azat edilmesiyle ilgili bir davayı detaylandırıyor.

Bir noterin oğlu ve muhtemelen bir Roma vatandaşı olan Gadalias’ın geçmişinde şiddet, gasp, kalpazanlık ve isyana teşvik gibi suçlar bulunmaktadır.

İşbirlikçisi Saulos, gerekli Roma vergilerini ödemeden kölelerin hayali satışını ve azat edilmesini organize etti. Sanıklar, faaliyetlerini gizlemek için sahte belgeler düzenlediler. Dr. Dolganov, “Sahtecilik ve vergi dolandırıcılığı, Roma yasalarına göre ağır işçilik ve hatta idam cezası da dahil olmak üzere ağır cezalar taşıyordu” dedi.

Metinde Gadalias ve Saulos’un İmparator Hadrianus’un bölgeyi ziyareti sırasında (MS 129/130) isyancı faaliyetlerde bulunduklarının belirtilmesi ve Bar Kokhba İsyanı başladığında Yahudiye valisi olan Tineius Rufus’un adının geçmesi dikkat çekicidir. Önceki huzursuzlukların ardından Romalı yetkililer muhtemelen sanıklara şüpheyle yaklaşmış ve suçlarını imparatorluğa karşı daha geniş komplolarla ilişkilendirmiştir.

Dr. Dolganov, “Gerçekten isyana karışıp karışmadıkları açık bir soru olarak kalmaya devam ediyor, ancak ima, dönemin yüklü atmosferinden bahsediyor” dedi. Dr. Ecker, “Suçun doğası soruları gündeme getiriyor, çünkü köleleri serbest bırakmak karlı bir iş modeli gibi görünmüyor” dedi. “Köleleştirilen bireylerin kökenleri belirsizliğini koruyor, ancak dava yasadışı insan kaçakçılığını veya köleleştirilmiş Yahudileri kurtarmak için Yahudilerin İncil’deki görevini içeriyor olabilir.”

Papirüs, Yahudiye valisinin ağır ceza turu ve zorunlu jüri hizmetine atıfta bulunarak Yunanca konuşulan doğu imparatorluğundaki Roma hukuku hakkında yeni bilgiler sunuyor. Profesör Mitthof, “Bu belge, Mısır’da belgelenen temel Roma kurumlarının imparatorluk genelinde de uygulandığını gösteriyor” dedi.

“Papirüs ayrıca Roma devletinin uzak bölgelerde bile özel işlemleri düzenleme yeteneğini gösteriyor.” “Muhtemelen Bar Kokhba İsyanı sırasında Judean Çölü’ndeki bir saklanma mağarasından kaynaklanıyor, dikkatli bir şekilde korunması bir gizem olmaya devam ediyor ve duruşmanın sonucu isyan nedeniyle kesintiye uğramış olabilir.” Ekibin makalesi Tychedergisinde yayınlandı.

Anna Dolganov ve diğerleri. 2025. Bar Kokhba İsyanı Arifesinde Iudaea ve Arabistan’da Sahtecilik ve Mali Dolandırıcılık: Romalı Bir Yetkilinin Önündeki Duruşmanın Zabıt ve Tutanakları (P.Cotton). Tyche 38; doi: 10.25365/tyche-2023-38-5

Yazının orijinali için buraya tıklayınız.