Arkeologlardan oluşan bir ekip, Irak’ın Batı Çölü’nde 850’den fazla taş alet içeren yedi Paleolitik alan keşfetti. Vrije Universiteit Brussel’den (VUB) Ella Egberts liderliğinde yürütülen bu araştırma, bölgenin jeomorfolojik tarihini araştıran ve antik arkeolojik alanların korunma potansiyelini değerlendiren bir pilot proje kapsamında 2024 yılının sonlarında gerçekleştirildi.

Al-Shabakah bölgesinde, Pleistosen döneminde büyük bir göl vardı. Wadis olarak bilinen eski kuru nehir yataklarıyla kesişen göl çevresi ve şimdi kuru olan göl yatağı birçok eser ortaya çıkardı. Buluntular arasında potansiyel olarak 1,5 milyon yıl öncesine tarihlenen Alt Paleolitik el baltalarının yanı sıra yaklaşık 300.000 ila 50.000 yıl öncesine ait Orta Paleolitik Levallois indirgeme yongaları da yer aldı. Egberts yaptığı açıklamada, “Hedeflenen saha çalışmamız 10 x 20 km’lik bir alanda yedi Paleolitik alanın keşfedilmesini sağladı” dedi. “Paleolitik malzemenin mekânsal dağılımını belirlemek ve ön teknolojik ve tipolojik analizler yapmak üzere sistematik araştırma için bir yer seçildi.” Egberts, Al-Qadisiyah Üniversitesi’nden Jaafar Jotheri ve Leicester Üniversitesi’nden Andreas Nymark ile birlikte bölgede yapılacak kazıların daha da önemli bulgular sağlayacağına inanıyor. “Diğer alanlar da aynı derecede kapsamlı sistematik araştırmayı hak ediyor ve şüphesiz benzer miktarlarda litik malzeme ortaya çıkacaktır” dedi. Araştırma ekibi, Arap Yarımadası’ndaki insan evrimi ve davranışlarının daha iyi anlaşılmasını kolaylaştırmak için çalışma alanlarını genişletmeyi ve derinlemesine eser analizi yapmayı planlıyor.

Saha çalışmasına Irak’tan üç arkeoloji öğrencisi katılmıştır. Öğrencilere jeoarkeoloji ve Paleolitik arkeolojinin bazı yönleri öğretildi. Ekip ayrıca daha fazla öğrenci ve akademisyeni Irak’ın tarih öncesi geçmişini keşfetmeye teşvik etmek amacıyla Al-Qadisiyah Üniversitesi’nde bir atölye çalışmasına ev sahipliği yaptı.

Bulgular, Kerbela’daki bir konferansta multidisipliner bir akademik toplantı ve Necef’teki Yazarlar Birliği’nde halka açık bir etkinlik de dahil olmak üzere çeşitli bir kitleye sunuldu. Egberts ve ekibi ayrıca yerel ilkokul çocuklarına tarih öncesi çakmaktaşı keşiflerini gösterme fırsatını yakalayarak yeni neslin arkeolojiye olan ilgisini artırdı. Proje, İngiliz Irak Araştırmaları Enstitüsü tarafından finanse edildi ve Egberts’e Leicester Üniversitesi’nde fahri burs verildi. Egberts’in bundan sonraki adımları arasında Pleistosen dönemindeki çevresel değişikliklerin yeniden yapılandırılması ve Batı Çölü’ndeki erken insan yaşamı ve davranışlarının incelenmesi yer alıyor.

Yazının orijinali için buraya tıklayınız.